ROTTERDAM - Soms heb je een plek nodig. Om een idee te delen, een luisterend oor of een helpende hand te vinden, of om gewoon even te sparren. Gelukkig barst Rotterdam van de initiatieven waar je terechtkunt - van buurthuizen en herstelacademies tot creatieve broedplaatsen. Voor jong en oud zijn er plekken waar Rotterdammers elkaar ontmoeten, versterken en verder helpen.

Jongeren bepalen de koers

Een eigen plek. Waar je kunt groeien, je talenten ontdekt en gewoon even kunt zijn. In Lombardijen is die plek er: de Jongerenhub. Gevestigd in het Huis van de Wijk, met een eigen ingang aan de achterkant, compleet opgeknapt en ingericht. Niet bedacht vanachter een bureau, maar ontstaan vanuit de jongeren zelf.

Hanan Cherif kent het klappen van de zweep. Ooit begon ze als jongerenwerker, nu zorgt ze er als projectleider voor dat de Jongerenhubs op de juiste plekken in de stad komen. 'De vraag komt altijd bij de jongeren vandaan. Wat hebben ze nodig? Wat missen ze? En hoe kunnen we dat samen realiseren?' In Lombardijen werd dat snel duidelijk. 'Ze zaten te knippen in een kelderbox. Geen fijne plek, en het gaf overlast.' De oplossing? De spreekkamer werd omgebouwd tot een echte barbershop, gerund door jongeren uit de wijk. Een professionele barber – zelf afkomstig uit Lombardijen – traint hen vrijwillig. Jongeren oefenen op elkaar en knippen buurtbewoners voor een klein bedrag. Zo leren ze een vak, bouwen ze zelfvertrouwen op en zorgen ze tegelijk voor verbinding in de wijk.

Maar de Jongerenhub is meer dan een barbershop. Het is een plek waar talent groeit. Er is een muziekstudio waar jongeren hun eigen nummers schrijven en opnemen. Sport, cultuur, ondernemerschap – alles wordt gestimuleerd. Ze dragen ideeën aan en krijgen begeleiding om die om te zetten in iets structureels. Wat komt erbij kijken? Hoe maak je het groter? Het draait niet alleen om plezier, maar ook om groei en succeservaringen.

Naast creatieve en sportieve projecten biedt de hub ook ondersteuning bij school. Jongeren kunnen er huiswerkondersteuning krijgen en meedoen aan projecten over social media en eenzaamheid. Op maandag is er een speciale groep voor jongeren met een beperking, die samen bakken en koken. De koekjes die ze maken, serveren ze aan ouderen in het Huis van de Wijk - een leuke leerzame ervaring én een manier om iets terug te doen voor de buurt.

De kracht van de Jongerenhub? Vertrouwen. 'Je moet ze eerst binnenkrijgen', zegt Hanan. 'Nu is het echt een plek van hen, goed ingebed in de wijk.' En dat werkt: jongeren voelen zich gezien, gehoord en gestimuleerd. Niet aan de zijlijn, maar midden in de actie.

Een plek om te blijven hangen

In het hart van Crooswijk vind je De Nieuwe Branding, een bruisend Huis van de Wijk waar iedereen welkom is. Jong of oud, nieuw in de buurt of al jaren geworteld, met een krappe beurs of juist vol ideeën om bij te dragen – het maakt hier niet uit. 'Het mooiste is dat je hier altijd iets kunt halen én brengen', zegt Kushla, coördinator bij DOCK Rotterdam.

Hier draait alles om verbinding. Buurtbewoners ontmoeten elkaar, ondernemen activiteiten en krijgen ondersteuning waar nodig. De sfeer? Open, veilig en uitnodigend, zodat iedereen zich thuis voelt. Niet alleen bewoners lopen hier binnen, maar ook verenigingen, ondernemers, scholen, stichtingen en zelfs de gemeente en woningcorporaties. Samen bouwen ze aan een wijk waarin iedereen meetelt.

Bij De Nieuwe Branding is altijd wat te doen. Van creatieve workshops en educatieve cursussen tot sport, spel en sociale bijeenkomsten. Er zijn spreekuren voor advies en ondersteuning, en een plek voor vrijwilligerswerk of talentontwikkeling. Of gewoon voor een kop koffie en een goed gesprek. 'Het mooiste aan mijn werk? Zien hoe bewoners hier groeien en bloeien', zegt Pamela, sociaal coördinator van De Nieuwe Branding.

Soms stappen mensen toevallig binnen en ontdekken iets wat hen raakt. Anderen blijven voorgoed hangen. Zoals Anjana. 'Ik kwam hier tien jaar geleden als stagiaire binnen en ben nooit meer weggegaan', lacht ze. Nu werkt ze als participatiemakelaar en staat ze dagelijks in verbinding met bewoners en organisaties die zich inzetten voor hetzelfde doel. Ook Kushla begon ooit als vrijwilliger en groeide door naar haar huidige rol als coördinator.

Wat De Nieuwe Branding zo bijzonder maakt? Het is niet alleen een plek om wat te doen, maar vooral een plek om te zijn. Leren, ontmoeten, helpen of geholpen worden - het kan hier allemaal. De deur staat open. Loop gerust eens binnen. Wie weet blijf je ook wel hangen.

Niet de klacht maar de kracht centraal

Herstellen betekent niet altijd genezen. Soms is het simpelweg leren leven met wat is. De Herstelacademies in Rotterdam begrijpen dat. Geen wachttijden, geen verwijsbrieven, geen protocollen – gewoon een plek waar je welkom bent, precies zoals je nu bent. 'Het gaat hier niet om klachten, maar om kracht', zegt Josse Weyers. Ze weet waar ze over praat. Ooit worstelde ze zelf met wat ze noemt psychische kwetsbaarheid. Nu helpt ze anderen om weer grip te krijgen op hun leven.

De academies zitten in de Huizen van de Wijk, verspreid over Rotterdam. Inmiddels zijn er vijf locaties, binnenkort worden het er acht. 'Je hoeft hier niet eerst door een mallemolen van instanties voordat je mag komen', zegt Josse. 'Je loopt gewoon binnen. We kijken samen wat bij je past.' Of je nu net uit een scheiding komt en niet weet hoe je verder moet, al jaren worstelt met psychische klachten of gewoon een plek zoekt waar je je gezien voelt – je bent welkom.

'Herstel is voor ons het ervaren van een bevredigend, betekenisvol, hoopvol leven, óók als je psychische kwetsbaarheid hebt', legt Josse uit. 'Het gaat er niet om wat je niet kunt, maar om wat wél werkt voor jou.' Daarom biedt de Herstelacademie een breed scala aan trainingen en workshops: creatieve expressie, mindfulness, gespreksgroepen – jij bepaalt. Geen vastomlijnde therapieën, geen verplichtingen. 'Zelf de regie nemen, dát is wat telt', zegt Josse. 'Wat wil jíj? Hoe vaak wil je komen? Dat ligt helemaal bij jou.'

Maar misschien is het mooiste aan de Herstelacademie wel de ontmoeting. 'Het gevoel dat je niet alleen bent', zegt Josse. 'Dat je anderen spreekt die je begrijpen, zonder dat je het allemaal hoeft uit te leggen.' Ervaringen delen, (h)erkenning vinden, je gezien en gehoord voelen – dat maakt het verschil. 'Mensen leren hier van elkaar. Dat voorkomt zelfstigma en geeft kracht.'

De Herstelacademies bestaan sinds 2000, opgericht vanuit het idee dat er méér is dan de geijkte GGZ. Nu, met wachtlijsten en drempels, bewijzen ze hun waarde meer dan ooit. 'We hebben geen tijd om maanden op hulp te wachten', zegt Josse. 'Mensen willen nu verder.'

We doen het samen

Van Ommoord tot het Oude Westen, van Pendrecht tot Carnisse – in elke Rotterdamse wijk staat een Wijkhub. Een laagdrempelige plek waar bewoners zonder afspraak binnenlopen met vragen, ideeën of zorgen over hun buurt. Geen bureaucratisch gedoe, wél mensen die meedenken en de weg wijzen.

Maurice Schweitzer, stedelijk projectmanager van de Wijkhubs, ziet het als zijn missie om Rotterdammers en de gemeente dichter bij elkaar te brengen. 'Voor bewoners is het niet altijd duidelijk waar ze met een vraag terechtkunnen', zegt Maurice. 'Met zoveel regelingen en instanties kan het best ingewikkeld zijn. Waar moet je zijn? De woningcorporatie, de gemeente, de Sociale Verzekeringsbank? Mensen raken het spoor bijster. In de Wijkhubs nemen we de tijd om mee te denken en samen de juiste weg te vinden.'

Bewoners komen hier met van alles: een lastige brief, een formulier dat ingevuld moet worden, een melding over afval dat naast de container ligt te stinken. Maar ook met ideeën. Wil je je straat gezelliger maken? Altijd staan de deuren wagenwijd open. 'We helpen bewoners om structuur aan te brengen in complexe kwesties en een passende oplossing te vinden', zegt Maurice. 'Je hoeft het niet alleen uit te zoeken. We willen naast de Rotterdammers staan, niet erboven. Face-to-face contact, luisteren en dóen – dat is de kracht van de Wijkhubs.'

Elke wijk heeft zijn eigen dynamiek, uitdagingen en behoeften. Wat werkt in Ommoord, is geen garantie voor succes in Carnisse. 'De Wijkhubs bewegen mee met wat er leeft in de buurt', zegt Maurice. 'Doordat we dagelijks in gesprek zijn met bewoners, weten we precies wat er speelt en brengen we die signalen terug naar de gemeente.'

Maar niet alleen bewoners weten de weg naar de Wijkhubs te vinden. Ook wijkprofessionals – van agenten en jongerenwerkers tot woningcorporaties en wijkraden – gebruiken de hubs als ontmoetingsplek. 'In Carnisse, waar deze foto is genomen, zie je hoe kort de lijnen zijn. Hier ontstaan samenwerkingen die direct impact hebben op de buurt.

Meer informatie

Dit artikel is geschreven door Karin Koolen voor Gers! magazine. In samenwerking met onder andere de gemeente Rotterdam maakte Gers! een editie over zorg en omkijken naar elkaar in Rotterdam. Meer verhalen uit de editie Omkijken naar elkaar leest u op de website van Gers!.