ROTTERDAM - Marco van Haandel is projectmanager en onder andere chef Hoogwater. Hij zorgt ervoor dat Rotterdammers zo goed mogelijk beschermd zijn tegen hoogwater. ‘Ik kan opeens weggeroepen worden. Mijn vrouw vindt dat niet altijd leuk

Soms komt het Maaswater bij Rotterdam 1.80 meter boven NAP*. Dan is er officieel sprake van hoogwater. Dat gebeurt bij een combinatie van vloed en storm vanuit zee. Dan belt Rijkswaterstaat Van Haandel en komt hij in actie. Ook anderen worden opgetrommeld, zoals boswachters en politiemensen. Allemaal zijn ze onmisbaar. Ze treffen dan maatregelen. ‘Van het plaatsen van waarschuwingsborden, kijken of dieren en mensen veilig zijn of het verplaatsen van auto’s die in mogelijk risicogebieden staan. Hoe hoger het water komt, hoe meer maatregelen er nodig zijn. En ook hoe meer maatregelen bewoners zelf bij de eigen voordeur moeten treffen.’

‘We doen het met z’n allen, maar ik ben degene die beslist welke maatregelen we nemen. Als we niks doen, dan hebben aardig wat mensen wateroverlast. Soms wel tot in hun woning. Geloof me, dat gebeurt. Dat willen we te allen tijde voorkomen.’

Gezinnen hun huis uit

‘Eind 2023 moest ik een aantal bewoners bij De Esch bellen om te zeggen dat zij hun huis uit moesten’, vervolgt Van Haandel. ‘Dat was op 21 december tijdens storm Pia. Rijkswaterstaat verwachtte dat het water boven +3.10 meter NAP zou komen. Dat is echt hoog. In het verleden hebben we met enkele bewoners afgesproken om hen te waarschuwen als het water boven 3 meter NAP komt. Dit was de eerste keer dat ik hen moest bellen. De bewoners reageerden verbaasd, maar werkten wel gelijk mee. In dit geval ging het om ‘maar’ 5 huizen, maar je praat wel over 5 gezinnen. Toen de Maeslantkering sloot en ze weer naar huis konden, vertelde ik ze dat ook persoonlijk. Dat waardeerden ze enorm.’

Niet alle dijken zijn even stevig

De evacuatie kwam niet totaal onverwachts, zegt Van Haandel. Hij legt uit: ‘Sommige wijken lopen meer risico bij hoogwater en de bewoners weten dat. Dijken beschermen de stad en dus ook bewoners tegen hoogwater. In Rotterdam zijn de meeste huizen gelukkig achter dijken gebouwd. Maar dat geldt niet voor alle wijken, zoals het Noordereiland of de Kop van Feijenoord. Dit zijn zogenoemde buitendijkse gebieden. Deze hebben wel een dijk, maar die is minder hoog en stevig dan de hoofddijk. In de 15 jaar dat ik chef Hoogwater ben, hoefde ik gelukkig ‘maar’ 1 keer bewoners te bellen om ze te waarschuwen.’

Flink wat water naar binnen

Als het water bij Rotterdam boven 3 meter boven NAP komt, dan sluit Rijkswaterstaat

de Maeslantkering. Dat is de zogenoemde waterpoort bij Hoek van Holland, tussen de Noordzee en de Nieuwe Maas bij Rotterdam. Als die dicht is dan stroomt het hoge water vanuit zee niet door naar Rotterdam.’

Maar het gaat ook weleens mis, geeft Van Haandel eerlijk toe. ‘Rijkswaterstaat sluit de kering pas als het waterpeil bij Rotterdam boven 3 meter NAP is. Als het water daar net onder komt, sluit de Maeslantkering niet, en dat heeft gevolgen. In sommige buitendijkse gebieden in Rotterdam loopt er dan flink wat water in de woningen en bedrijven naar binnen. Ondanks onze maatregelen. In Rotterdam wonen zo’n 40 duizend mensen tussen water en dijk. Ikzelf woon in de Hoeksche Waard en die regio is ook kwetsbaar.’

Belangrijker dan vrouw

‘Lastig is dat je hoogwater maar kort van tevoren kunt voorspellen. Rijkswaterstaat kan dat zo’n 12 uur van tevoren doen. Ik kan dus opeens weggeroepen worden’, vervolgt Van Haandel zijn verhaal. Hij lacht omdat hij terugdenkt aan een moment dat zijn werk belangrijker was dan zijn vrouw. ‘Ik heb haar een keertje moeten achterlaten in Amersfoort, waar we een weekendje weg waren. Toen Rijkswaterstaat me belde wist ik al hoe laat het was. Ik stapte in de auto en ging terug naar Rotterdam. Dat vond mijn vrouw niet leuk.’

‘Wat voor mij dan veel goedmaakt is dat ik alle betrokkenen in de stad bezig zie om het water tegen te houden. In korte tijd werken we intensief samen en regelen we veel. Van dat aansturen en coördineren word ik erg blij. Daar ligt mijn kracht. Ook al is de aanleiding natuurlijk niet leuk.’

Vaker hoogwater

Afgelopen jaar was het 38 keer hoogwater en moest Van Haandel in actie komen. Is dat veel? ‘Voorheen kwam het 10 keer per jaar voor, veel minder vaak dus. We kunnen maar beter wennen aan vaker hoogwater. Door de klimaatverandering neemt de kans erop alleen maar toe.’ Kan Van Haandel ook zorgen voor lange termijnoplossingen? ‘Ik kan helaas geen dijken bouwen of dijken verstevigen. Of huizen op hogere grond bouwen. Ik kan alleen zorgen voor kortetermijnmaatregelen.’

Goedmakertje

En hoe heeft hij het destijds goedgemaakt met zijn vrouw? ‘We zijn kort na dat weekend in Amersfoort een lange avond gaan dineren in een goed restaurant. En er is nu ook een collega die mij in soortgelijke situaties kan vervangen. Gelukkig is ook mijn vrouw daar helemaal blij mee’, sluit Van Haandel met een knipoog af.

Bent u geïnspireerd geraakt door dit verhaal en wilt u meer informatie over werken bij de gemeente Rotterdam of alle beschikbare vacatures bekijken? Kijk dan op www.werkenvoorrotterdam.nl

* NAP staat voor Normaal Amsterdams Peil. Het is een maat waarmee we in Nederland de hoogte van het land en het water meten. Het NAP geeft aan wat "0 meter" is, wat ongeveer gelijk is aan het gemiddelde zeeniveau.

  • Boven NAP betekent hoger dan het gemiddelde zeeniveau.

  • Onder NAP betekent lager dan het gemiddelde zeeniveau.

Omdat veel delen van Nederland onder zeeniveau liggen, is NAP belangrijk om te weten hoe hoog of laag iets ligt, bijvoorbeeld om overstromingen te voorkomen of dijken te bouwen.