“We zien regelmatig verdachten die we kunnen linken aan 3, 4 verschillende aanslagen. We zagen in het verleden ook wel eens verdachten die we aan 6, 7 of zelfs 8 aanslagen konden koppelen, maar 12… dat is tot nu toe het record.”, zegt Niek Wennink, binnen de politie teamleider van het speciale samenwerkingsverband op het thema Excessief Geweld. Excessief Geweld is de verzamelnaam voor schietincidenten en explosies.
Voorkomen en oplossen
Het samenwerkingsverband van politie en Openbaar Ministerie is constant bezig met het verbeteren en verscherpen van de aanpak op excessief geweld. “Agenten op straat surveilleren en zijn alert op verdachte situaties. Er zijn al meerdere aanhoudingen gedaan van mensen die op stap waren of rondreden met vuurwerk of een explosief op zak. Deels door burgers die een verdachte situatie melden, deels door agenten die zelf ook scherp zijn op verdachte situaties. Zo is op de Doklaan tot twee keer toe een explosie voorkomen en afgelopen week hadden we een 14-jarige scooterrijder te pakken die met een explosief rondreed. Maar waar let je dan op? Wat zijn de signalen? Wat kunnen we leren uit eerdere zaken en hoe zorgen we dat die kennis weer bij iedereen komt? Dat is één van de taken van het samenwerkingsverband. De agenten en rechercheurs van de districten doen de surveillances, de preventieve kant en draaien de onderzoeken, maar wij proberen dat constant te ondersteunen met expertise, analyses van geprioriteerde locaties en tijdstippen en hulp waar nodig.”, licht Niek Wennink toe.
De eerste aanhouding
Het onderzoek naar de Jensiusstraat, een straat in het Oude Noorden, kwam terecht bij de recherche van district Rotterdam-Oost. “In de nacht zelf wordt door de collega’s uit de nacht het sporenonderzoek gedaan, een eerste buurtonderzoek, eerste getuigenverhoren en een eerste zoekslag naar camerabeelden.”, vertelt de rechercheur die het onderzoek leidt. “Daarna pakken wij de zaak vanuit de recherche over en gaan we daar mee verder. Met een combinatie van opsporingsmiddelen kwamen we bij de eerste verdachte uit, een 18-jarige uit Spijkenisse. Deze is op 27 juli aangehouden.”
Aanslagen door het hele land
Maar daarmee houdt het onderzoek uiteraard niet op. Het onderzoeksteam is nog op zoek naar medeverdachten, maar probeert ook te achterhalen of er sprake is van een opdrachtgever en misschien ook tussenpersonen. Dus wordt het onderzoek voortgezet. Tijdens dat onderzoek komt informatie naar boven op basis waarvan de 18-jarige uit Spijkenisse uiteindelijk van 12 verschillende aanslagen verdacht wordt. “Het gaat om de explosies op de Jensiusstraat, Ericastraat, Nassaustraat, de Koolhavenstraat in Schiedam, de Hazenkamp in Reuver, de Aan het Roadhoes in Melick, de Nieuwe Dorpsweg in Fijnaart, de West Kinderdijk in Alblasserdam, de Leutherweg in Venlo, de Zwarteweg in Venlo en de Luttekenstraat in Elburg.”, somt de rechercheur op.
Aanhoudingen medeverdachten
Het nadere onderzoek brengt de rechercheurs ook bij twee medeverdachten. Een 18-jarige en een 19-jarige, allebei eveneens uit Spijkenisse. De 18-jarige man uit Spijkenisse wordt op 4 augustus aangehouden en wordt verdacht van 9 van de 12 aanslagen. De 19-jarige man uit Spijkenisse wordt op 6 oktober aangehouden en wordt verdacht van 6 van de 12 aanslagen. Ook komt er een vierde verdachte in beeld, maar die bleek inmiddels al in hechtenis te zitten.
Nog gezocht
De medeverdachten worden verdacht van meerdere aanslagen, maar niet die op de Jensiusstraat. “Voor de explosie op de Jensiusstraat zijn we nog op zoek naar de tweede verdachte die daarbij betrokken was. Dat onderzoek loopt nog”, verklaart de rechercheur. “Dus als er nog mensen zijn die hier informatie over hebben, dan is dat nog zeer welkom. Dat kan natuurlijk via 0900-8844 maar anoniem mag ook. Zolang wij uiteindelijk maar bij de verdachte uitkomen, recht kunnen doen voor de slachtoffers en de straten van Rotterdam weer een beetje veiliger kunnen maken.”
Leven overhoop
“Voor het onderzoek bezochten we het huis aan de Jensiusstraat na de explosie en brand die daarna gewoed heeft.”, vertelt de rechercheur. “Dat huis was compleet verwoest. Alle spullen van die mensen. Maar vooral wat het doet met het gevoel van slachtoffers. Die impact is enorm. We spreken slachtoffers van wie niet alleen het huis, maar daarna heel hun leven overhoop ligt. Voor die mensen doen we dit. En omdat met deze aanhoudingen we hopelijk ook nieuwe aanslagen kunnen voorkomen.”
Pakkans is groot
Het onderzoek is één van de vele die de politie Rotterdam draait en heeft gedraaid. “We kampen helaas met veel excessief geweld in onze regio.”, vertelt Niek Wennink, “Maar gelukkig boeken we ook veel resultaat. Dit jaar deden we tot nu toe bijna 140 aanhoudingen op het vlak van excessief geweld en dan lopen er nog tal van onderzoeken die nog tot aanhoudingen gaan komen. Bovendien hebben er ook zelfs aanhoudingen door burgers zelf plaatsgevonden. Daarmee kunnen we stellen; de kans dat je gepakt wordt voor een explosieklus is hoog.”
Hoge straffen
Niet alleen de kans dat je gepakt wordt is hoog ook de straffen die geëist en uitgesproken worden zijn hoog. De man die is veroordeeld voor de aanslagen op de Allard Piersonstraat en Woelwijksestraat kreeg vorige week 30 maanden cel. Dit soort aanslagen worden vaak gepleegd voor een paar honderd euro, maar er staan flinke gevangenissenstraffen op het spel. Zo kreeg een 20-jarige Capellenaar voor een beschieting en een mislukte bomaanslag afgelopen zomer nog 3,5 jaar cel, waarvan tien voorwaardelijk, opgelegd. De consequenties zijn dus groot.
De drie verdachten die in beeld kwamen na het onderzoek naar de Jensiusstraat moeten zich nog voor de rechter moeten verantwoorden. De proformazittingen zijn half november gepland.
Melden helpt
“Aanhoudingen zijn vaak ook het resultaat van hulp van burgers.”, vertelt teamleider Niek Wennink. “Soms op heterdaad omdat burgers snel een verdachte situatie melden. Soms snel na een aanslag omdat mensen ons een goed signalement geven of de juiste vluchtrichting wijzen. En soms omdat we beelden van een verdachte tonen in een opsporingsprogramma en mensen een tip geven. In al deze gevallen kunnen we stellen dat de melders echt een bijdrage leveren aan de veiligheid op straat. Melden helpt. Als het gaat om voorkomen, dan valt het u als buurtbewoner vaak als eerste op dat een situatie verdacht is. We vragen u te blijven melden. Dat kan natuurlijk bij de politie zelf, maar als u dat liever niet wilt, kan het ook anoniem. Meld Misdaad Anoniem staat volledig los van de politie en geeft alleen de inhoud van de melding. Niet waar of van wie die melding komt. Zo blijft de tipgever veilig en kunnen wij toch met de tip aan de slag. En hopelijk maken die bijna 140 aanhoudingen niet alleen de straten veiliger, maar geeft het ook een besef aan jongeren die zich hier aan willen wagen. Denk aan je toekomst.”